“1 ila 8 yaş aralığındaki çocuklarda temel yaşam desteği nasıl uygulanır?” sorusuna cevap verebilmek özellikle ebeveynler için çok önemlidir. Yetişkinlerde temel yaşam desteği, bebeklerde temel yaşam desteği ve çocuklarda temel yaşam desteği olarak belirli yaş grupları için bu ilk yardım prosedürü farklılık gösterir.
Temel Yaşam Desteği Nedir?
Hayat kurtarmak için hava yolunu açmak ve sonrasında kalbi durmuş bireylere yapay solunum ile akciğerine oksijen gitmesini sağlamak üzere yapılan ilaçsız müdahalelere temel yaşam desteği denir. Bunun için dış kalp mesajı ile kalpten kan pompalanmasını sağlayarak dokulara yeterli kan ve oksijen sağlamak da temel yaşam desteğinin bir parçasıdır.
Çocuklarda Temel Yaşam Desteği Nasıl Uygulanır?
Yazının başında da bahsettiğimiz gibi belirli yaş gruplarında temel yaşam desteği uygulamasında farklılıklar vardır. Çocuklarda temel yaşam desteği basamakları ise şu şekildedir:
- Öncelikle uygulamayı yapacak kişinin ve çocuğun güvenliğinden emin olunması gerekir.
- Çocuğun omuzlarına dokunup “İyi misiniz?” diye sorularak bilincini kontrol etmelisiniz. (Eğer bilinci yerinde değilse çevreden yüksek sesle 112’yi aratmalısınız.)
- Çocuk sırtı yerde olacak şekilde sert bir zeminde yatırılır.
- Diz çökülerek çocuğun yanındı durulur.
- Çocuğun boynunu ve göğsünü açacak şekilde kıyafetleri açılır.
- Ağzının içi kontrol edilir. (Bu kontrol göz ile yapılır. Eğer tıkanıklığa yol açabilecek yabancı bir cisim var ise bunun çıkartılması gerekir.)
- Hava yolunun açılması için bir el çocuğun alnına, diğer elin iki parmağı ise çene kemiğinin üzerine gelecek şekilde konumlandırılır.
- Baş-çene pozisyonu verilir. (Bu pozisyon için alın bölgesinin bastırılması ile çenenin yukarıda kalacak şekilde konumlanması gerekir.)
- Hasta ya da yaralı olan çocuğun solunumu 10 saniye süreyle kontrol edilir (Bu kontrol ise bak-dinle-hisset yöntemiyle 10 saniye süreliğine yapılır.):
- Göğüs kafesinin solunum esnasındaki hareketleri gözlemlenir
- Eğilip kulak ile çocuğun ağzına yaklaşıp nefes alıp verişi dinlenirken diğer el göğüs üzerine hafifçe yerleştirilerek nefes alışverişinin hissedilmesi sağlanır.
- Solunumun olmaması hâlinde alnın üzerine konulan elin baş ve işaret parmağı kullanılarak burun kapatılır.
- Baş-çene pozisyonunda iken çocuğun ağzını içine alacak şekilde ağız yerleştirilir.
- Çocuğun göğsünü yükseltmeye yarayacak kadar 2 nefes verilir. Nefesler 1 saniyeliktir ve nefesler arasında havanın çıkması için zaman verilir.
- Kalp basısı uygulamak için göğüs kafesinin alt ve üst ucu tespit edilir. Alt yarısına bir elin topuğu yerleştirilir. (Çocuğun görünümü yetişkin gibiyse kalp basısı yetişkinlerdeki gibi iki el ile uygulanır.)
- Elin parmakları göğüs kafesiyle temas ettirilmeden, dirsek bükülmeden ve göğüs kemiği üzerine vücuda dik olacak şekilde tutulur.
- Göğüs kemiği 5 cm aşağı inecek şekilde (yandan bakıldığında göğüs yüksekliğinin 1/3’ü kadar) 30 kalp basısı uygulanır. Bu işlemin hızı 1 dakikada 100 bası olacak şekilde olmalıdır. (30 kalp basısından sonra 2 solunum yapılır. Eğer ilk yardımcı yalnız ise 30 kalp basısı ve 2 nefes verilen 5 turdan sonra 112’yi arar.
- Temel yaşam desteğinin sonlandırma kriteri; çocuğun yaşamsal refleksleri veya tıbbi yardımın gelmesidir. Aksi takdirde temel yaşam desteğine devam edilmelidir.